حدود 34 درصد از بیماران سرطانی با دردهای شدیدی مواجه هستند که برای کنترل این درد و بهبود کیفیت زندگی این بیماران داروهای ضد درد تجویز می شود، در این رابطه با دکتر سید عقیل عابدی رئیس اداره مخدر معاونت غذا و دارو گفت و گویی انجام دادیم که مشروح آن در زیر میآید.
حدود 34 درصد از بیماران سرطانی با دردهای شدیدی مواجه هستند که برای کنترل این درد و بهبود کیفیت زندگی این بیماران داروهای ضد درد تجویز می شود، در این رابطه با دکتر سید عقیل عابدی رئیس اداره مخدر معاونت غذا و دارو گفت و گویی انجام دادیم که مشروح آن در زیر میآید.
به گزارش روابط عمومی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، دکتر سید عقیل عابدی رئیس اداره مخدر معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی استان کهگیلویه و بویراحمد در این خصوص میگوید: درد بهعنوان یک یافته شایع در 33 تا 70 درصد بیماران مبتلا به سرطان برحسب مرحله بیماری، گزارش میشود، کنترل درد ضمن بهبود کیفیت زندگی، در افزایش بقای این بیماران نیز موثر است.
عابدی بیان کرد: اپیوئیدها، اساس کنترل درد سرطان را تشکیل میدهند و در کشور ما، داروهای مرفین و متادون و اخیراً اکسی کدون بیش از سایر داروها استفاده میشوند.
وی افزود: در ایران، مرفین بهصورت آمپولهای ۱۰ میلی گرمی، متادون بهصورت قرصهای ۵ و ۲۰ و ۴۰ و نیز شربت ۲۵ میلی گرم در ۵ میلی لیتر و اکسی کدون بهصورت قرصهای ۵ و ۱۵ میلی گرمی وجود دارد.
رئیس اداره مخدر معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی استان کهگیلویه و بویراحمد ادامه داد: بعلاوه، پچ فنتانیل (mcg/hr ۲۵ و mcg/hr ۵۰) نیز در دسترس میباشد و برای بیمارانی که درد تثبیت شده و یکنواختی دارند مورد استفاده قرار میگیرد. بهصورت معمول، پچ فنتانیل باید هر ۷۲ ساعت تعویض شود. مصرف پچ فنتانیل در افراد تب دار به علت افزایش سرعت جذب پچ و خطر عوارض، ممنوع است.
عابدی اضافه کرد: تنتور_اپیوم نیز در کشور ما موجود است. حجم یک شیشه تنتور ۲۵۰ میلی لیتر است که ۵۰ میلی لیتر آن الکل میباشد. تنتور حاوی ۱۰ گرم پودر تریاک در هر ۱۰۰ میلی لیتر (۲۵ گرم تریاک در بطری به حجم ۲۵۰ میلی لیتر) میباشد. با توجه به اینکه هر ۱۰ گرم تریاک معادل با یک گرم مرفین خالص میباشد، هر ۱۰۰ میلی لیتر تنتور، حاوی ۱۰ گرم تریاک و معادل با ۱ گرم مرفین میباشد و به همین دلیل بهعنوان تنتور ۱% (ا گرم مرفین در ۱۰۰ میلی لیتر تنتور) شناخته میشود.
وی با بیان اینکه هر ۱۰ میلی گرم مرفین تزریقی معادل با ۳۰ میلی گرم مرفین خوراکی خواهد بود، اظهار کرد: اکسی کدون نسبت به مرفین خوراکی، اثر بخشی بیشتری دارد به اینصورت که هر ۱ میلی گرم اکسی کدون معادل با ۲ میلی گرم مرفین خوراکی است. پس هر ۱۰ میلی گرم مرفین تزریقی معادل با ۳۰ میلی گرم مرفین خوراکی و یا ۱۵ میلی گرم اکسی کدون میباشد.
رئیس اداره مخدر معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی استان کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: با توجه به وجود داروهایی با اثربخشی قابل پیش بینی تر و بی خطرتر، دو داروی کدئین و مپریدین (پتیدین) جایگاه چندانی در درد بیماران سرطانی ندارند.
عابدی افزود: این افراد اگر کدئین مصرف کنند اثر ضددردی مناسبی در آنها ایجاد نخواهد شد. پتیدین نیز احتمالا در دوز بالا باعث تشنج بیمار می شود.
وی گفت: متادون هم معمولاً بهعنوان خط اول درمان در این بیماران توصیه نمیشود هر چند در کشور ما به دلیل انکه ما فرآورده آهسته رهش مرفین خوراکی را نداریم به ناچار متادون برای بسیاری از بیماران استفاده میشود.
رئیس اداره مخدر معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی استان کهگیلویه و بویراحمد ادامه داد: متادون نیمه عمر طولانی و متغیری (۶۰-۱۵ ساعت) دارد، خطر تجمع دارو و مسمومیت با متادون بیش از سایر اپیوئیدها میباشد، در دوزهای بالا، خطر آریتمی بطنی وجود دارد و ممکن است باعث توهم گردد.
عابدی تصریح کرد: متادون اثری منحصر به فرد در مقایسه با سایر اپیوئیدها دارد و میتواند یک انتخاب مناسب برای دردهای نوروپاتیک در بیماران مبتلا به کانسر باشد و شیمی درمانی با داروهای خانواده تاکسان ها، مشتقات پلاتین و آلکالوئیدهای وینکا، یکی از علل بروز دردهای نوروپاتی در بیماران مبتلا به سرطان میباشد.
وی اضافه کرد: فردی که یک هفته و بیشتر مرفین خوراکی روزی ۶۰ میلی گرم (و یا دوزهای معادل آن شامل روزانه ۲۰ میلی گرم مرفین تزریقی، ۳۰ میلی گرم قرص اکسی_کدون و یا پچ ترنس درمال فنتانیل ۲۵ میکروگرم در ساعت) را استفاده کند بهعنوان بیمار وابسته به مواد مخدر محسوب میشوند و لذا باید اپیوئید مورد نیاز بیمار تامین گردد، تا دچار سندرم قطع نگردد.
انتهای پیام/