اضافه وزن و چاقی در کودکان یکی از مشکلات تغذیه ای شایع و رو به افزایش است.
اضافه وزن و چاقی در کودکان یکی از مشکلات تغذیه ای شایع و رو به افزایش است، به طوری که اضافه وزن و چاقی در کودکان زمینه ساز ابتلا به بیماریهای غیر واگیر از جمله دیابت نوع 2، چربی خون بالا ، فشارخون بالا، بیماریهای قلبی عروقی و انواع سرطانهاست.
شانس اضافه وزن و چاقی در کودکان در دوران بزرگسالی بیشتر است، علاوه بر آن کودکان چاق معمولاً اعتماد به نفس کمتری دارند و کمتر در بازیهای جمعی شرکت می کنند و گوشه گیر می شوند.
علل بروز چاقی و اضافه وزن در کودکان
عوامل مربوط به ژنتیک و ارث؛ خطر ابتلا به وزن و چاقی در کودکان که والدین چاق دارند و یا از مادران دیابتی متولد می شوند،بیشتر از سایر کودکان است.
کودکانی که یکی از والدینشان چاق است حتی با حفظ وزن ایده آل، در معرض اضافه وزن و چاقی دوران نوجوانی و جوانی هستند.
عوامل مربوط به محیط و شیوه زندگی
رفتار غذایی نامناسب؛ عادت به مصرف غذاهای پر کالری، غذاهای آماده و رستورانی، تنقلات کم ارزش مثل چیپس، شکلات و شیرینی، غذاهای پر چرب، فست فودها(مثل سوسیس،کالباس و پیتزا)، نوشابه های گازدار، آب میوه های شیرین و حاوی قند افزوده، سیب زمینی سرخ کرده، غذاهای سرخ شده و پرچربی.در دسترس بودن غذاهای پر کالری در محیط کودک مثل خانه، مهد کودک، مدرسه و محل های بازی و تفریح کودکان.بی تحرکی کودکان، کاهش فعالیت بدنی(استفاده بیش از حد از کامپیوتر، تماشای تلویزیون به مدت طولانی) کاهش فرصت های بازی در خارج از منزل، کودکانی که 5ساعت در روز تلویزیون تماشا می کنند، 5 برابر بیشتر از سایر کودکان به اضافه وزن و چاقی مبتلا می شوند.
توصیه های مناسب برای کودکان دچار اضافه وزن و چاقی:
برای پیشگیری از اضافه وزن و چاقی در کودکان ابتدا باید عادات غذایی و رفتارهای تغذیه ای در خانواده اصلاح شود.
مربیان مهد های کودک باید با گروههای غذایی اصلی آشنا شوند و رعایت اصل تعادل و تنوع در برنامه غذایی روزانه کودک یعنی استفاده از 5 گروه غذایی اصلی به مقدار کافی (گروه نان و غلات ،گروه میوه ها ،گروه سبزی ها،گروه گوشت،حبوبات،تخم مرغ و مغز دانه ها ، گروه لبنیات ) را بدانند و به مادران هم آموزش دهند.
کودکی که دچار اضافه وزن و چاقی است در روز حداقل به دو واحد از گروه میوه ها و سه واحد از گروه سبزی ها نیاز دارد.
سبزی ها و میوه ها به دلیل داشتن فیبر و ترکیبات آنتی اکسیدانی در کاهش چربی های خون و پیشگیری از یبوست مؤثرند.
نوشابه ها و آب میوه های صنعتی و شربت ها حاوی مقدار زیادی قند هستند و کالری دریافتی کودک را افزایش می دهند و مصرف آنها موجب اضافه وزن و چاقی کودک می شود، بنابراین به جای استفاده از آن ها می توان آب میوه طبیعی و تازه را در برنامه غذایی کودک گنجاند.
از دادن غذا یا تنقلات به کودک دچار اضافه وزن و چاق هنگام تماشای تلویزیون خودداری شود
شکلات و شیرینی به عنوان پاداش به کودک داده نشود و کودک به خوردن و آشامیدن مجبور نگردد.
از حبوبات مثل عدس و لوبیا که منبع خوب پروتئین، ویتامین ها و املاح و همچنین فیبر هستند در برنامه غذایی روزانه کودک استفاده شود.
دادن تنقلات پرکالری و پرچرب مانند سیب زمینی سرخ شده، چیپس، پفک، شکلات و کیک های خامه ای به کودک بسیار محدود گردد.
آجیل و مغزها هم دارای چربی و کالری زیادی هستند و در مصرف آن ها نباید افراط شود.
به کودک فرصت فعالیت بیشتر در روز داده شود(مثل پیاده روی، دوچرخه سواری، استفاده از پله و بازی های فعال مثل اسکیت)، فعالیت بهتر است با نظر کودک انجام گردد و با سن کودک مناسب باشد. 7-15-142
خبر: مهران قاسمی