هفته اول ماه هفتم تولد کودک، سن شروع تغذیه تکمیلی است، ولی چنانچه بین 4 تا 6 ماهگی با وجود تلاش والدین و کارکنان بهداشتی منحنی رشد کودک نشان دهنده رشد نامناسب کودک باشد، می توان غذای کمکی را شروع کرد.

هفته اول ماه هفتم تولد کودک، سن شروع تغذیه تکمیلی است، ولی چنانچه بین 4 تا 6 ماهگی با وجود تلاش والدین و کارکنان بهداشتی منحنی رشد کودک نشان دهنده رشد نامناسب کودک باشد، می توان غذای کمکی را شروع کرد.

ماه هفتم: در هفته اول فرنی آرد برنج یکی از بهترین غذاهای است که می توان از یک بار در روز به اندازه 1 تا 2 قاشق مرباخوری شروع کرد و به تدریج بر مقدار آن، متناسب با اشتهای کودک افزود، به طوری که بعد از روز سوم تا هفتم به 5 تا 10 قاشق مرباخوری برسد، علاوه بر فرنی، می توان شیربرنج و حریره بادام نیز به کودک داد.

در هفته دوم ماه هفتم می توان برای کودک سوپ حاوی برنج و گوشت کاملا" پخته و له شده(ماهیچه گوسفند،سینه یا ران مرغ یا گوشت چرخ کرده) تهیه کرد.

یکی دو روز پس از تهیه سوپ برنج و گوشت می توان سبزی هایی مانند سیب زمینی، هویج، جعفری و گشنیز را به سوپ اضافه نمود، بهتر است سبزی ها را تک تک و به مرور به سوپ اضافه کرد.

شروع سوپ هم با یک تا دو قاشق مرباخوری است که در وعده ظهر به کودک داده می شود و به تدریج مقدار آن بسته به میل شیرخوار بیشتر می شود.

در هفته های سوم و چهارم می توان پوره سیب زمینی یا هویج کاملا"پخته شده و نرم(با اضافه کردن کمی شیر مادر یا شیر پاستوریزه،کره یا روغن مایع) را به کودک داد.

ماه هشتم: در این ماه می توان علاوه بر غذاهایی که تاکنون به کودک داده شده از زرده تخم مرغ آب پز و کاملا"پخته شده نیز استفاده نمود.

برای معرفی زرده تخم مرغ به کودک، ابتدا باید به اندازه یک قاشق چای خوری از زرده تخم مرخ که در آب یا شیره له شده به کودک داد و به تدریج مقدار آن را افزایش داد تا در طول یک هفته تا ده روز به یک زرده کامل برسد، سپس می توان یک روز در میان یک زرده کامل یا هر روز نصف زرده تخم مرغ(که کاملا"پخته و سفت شده است)به کودک داد.

استفاده از سفیده تخم مرغ تا یک سالگی توصیه نمی شود، از اواسط ماه هشتم می توان حبوبات سهل الهضم مانند عدس و ماش را در تهیه سوپ کودک اضافه نمود.

از اوسط ماه هشتم: می توان میوه های رسییده و نرم مانند سیب، گلابی، طالبی و موز را در برنامه غذایی کودک گنجاند.

آب میوه را باید از سه قاشق مرباخوری در روز شروع و تدریجا"به مقدار آن افزود تا به 6 تا 12 قاشق مرباخوری(30 تا 60 میلی متر)برسد. از اواخر 8 ماهگی تکه های نان یا بیسکویت هم می توان به دست کودک داد.

از اواخر 8 ماهگی به بعد کودک می تواند مواد غذایی را با انگشت خود بردارد و به  دهان ببرد، بنابراین می توان تکه های کوچکی از هویج، سیب زمینی و تکه های گوشت بدوم چربی یا کوفته قلقلی که کاملا" پخته شده و باپشت قاشق له شده و تکه هایی از میوه های رسیده و سالم فصل مانند سیب ،هلو، گلابی و موز را به کودک داد.

در این ماه می توان به کودک ماست، پنیر پاستوریزه کم نمک و خرما نیز داد ، در ماه هشتم سه بار در روز باید به کودک غذا داد و در صورت تمایل کودک، یک یا دو میان وعده هم به او داده شود.

ماه های نهم و دهم: در این سنین می توان به کودکان غذاهایی با غلظت بیشتر مانند کته و حلیم را معرفی کرد، در این سنین کودکان می توانند مایعات را با استفاده از هر دو دست خود از لیوان های دسته دار نشکن بنوشند.

در این ماه ها می توان ماکارونی، رشته فرنگی و سایر حبوبات(به جز نخود و لپه) را به برنامه غذایی کودک اضافه نمود.

به کودک باید 3 تا 4 وعده غذا در روز داد و در صورت تمایل کودک یک یا دو میان وعده هم به برنامه غذایی کودک اضافه شود.

ماه های یازدهم و دوازدهم: در این ماه ها می توان انواع کته ها، پلوها وخوراک ها را در برنامه غذایی کودک گنجاند، تعداد دفعات غذا مانند دو ماه گذشته 3 تا 4 با همراه با یک یا دو میان وعده است.

غذاهای ممنوع برای کودکان زیر یک سال

مصرف انواع توت (توت فرنگی، توت سفید، شاه توت، تمشک)، سفیده تخم مرغ، عسل، شکلات، بادام زمینی، خربزه، کیوی، گیلاس ، آلبالو و اسفناج به دلیل ایجاد حساسیت در شیرخواران زیر یک سال ممنوع است.

توصیه های کلی برای تغذیه تکمیلی

در دوره تغذیه تکمیلی باید توجه داشت که شیر مادر غذای اصلی است و غذای کمکی بعد از تغذیه با شیر مادر به کودک داده می شود.

بین اضافه کردن مواد غذایی مختلف یک تا سه روز فاصله در نظر گرفته شود تا اگر کودک به به یک ماده غذایی آلرژی داشت مشخص شود.

تا یک سالگی به غذای کودک نمک اضافه نگردد ولی پس از یک سالگی کمی نمک( نمک ید  دار تصفیه شده) می توان اضافه کرد، ترجیحاً نمک در مراحل پایانی طبخ غذا اضافه شود.

اولین غذایی که به کودک داده می شود باید کمی غلیظ تر از شیر تهیه شود و سپس به تدریج غذاهای نیمه جامد و جامد داده شود.7-15-142

خبر: مهران قاسمی