دکتری علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی یاسوج گفت:دیابت شامل گروهی از بیماریهای متابولیک است کـه با افزایش قند خـون در نتیجه وجـود نقص در ترشح انسولین، عملكرد انسولین و یا هر دو حاصل میشود. افزایش مزمن قند خون در دیابت با آسیب، کارکرد نامناسب و نارسـایی طولانی مدت اندامهای گونـاگون به ویژه چشمها ،کلیه ها، اعصاب، قلب و عروق خـونی همراه است.
دکتری علوم تغذیه دانشگاه علوم پزشکی یاسوج گفت:دیابت شامل گروهی از بیماریهای متابولیک است کـه با افزایش قند خـون در نتیجه وجـود نقص در ترشح انسولین، عملكرد انسولین و یا هر دو حاصل میشود. افزایش مزمن قند خون در دیابت با آسیب، کارکرد نامناسب و نارسـایی طولانی مدت اندامهای گونـاگون به ویژه چشمها ،کلیه ها، اعصاب، قلب و عروق خـونی همراه است.
به گزارش روابط عمومی معاونت آموزشی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج؛ دکتر عزیزاله پور محموی ادامه داد: چند فرآیند بیماریزا در بروز و پیشرفت دیابت مشارکت دارنـد که شامل طیفی از تخریب خود ایمنی سلولهای بتای پانكراس و کمبود انسولین حـاصل از آن، تـا ایجاد مقاومت بـه عمل انسولین، منجرمیشوند.
وی تصریح کرد: اساس و پایه اشكالات در متابولیسم کربوهیدراتها ،چربیها و پروتئینها در دیـابت عبارت است از عمل ناقص انسولین روی بافتهای هدف. عمل ناقص انسولین حاصل ترشح ناکافی انسـولین و یا کاهش پاسخ بافتها بـه انسولین در یک یا چند نقطه از مسیرهای پیچیده عمل هورمونها است.
استادیار دانشگاه افزود: اختلال در تـرشح انسولین و نقص در عملكرد آن اغلب در یک بیمار در کنار یكدیگر وجود دارند و اغلب روشن نیست کـه کدام اشكال به تنهایی(یـا در همكاری با اشكالات دیگر) علت اولیه افزایش قند خون به شـمار میرود. رژیــم غــذایی در درمــان بیماری دیابت نقش اساسی دارد. بــرای اجــرای رژیــم غذایی مناسـب، شـاید نیـاز باشد مقدار یا زمان مـصرف غذا و یا نوع مواد غذایی مصرفی تغییر داده شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج اضافه کرد: استراتژی های بهبود شیوه زندگی شامل تغذیه متعادل، تحرک کافی و سطح فعالیت بدنی مناسب، کنترل استرس، تامین نیازهای روزانه به انرژی و مواد مغذی به همراه کنترل قند خون، کنترل وزن، کنترل چربی خون، کنترل فشار خون
هدف‌ها:
وی اظهار داشت: حفظ گلوكز خون نزديك به محدوده طبيعي ،حفظ ليپيدهاي خون نزديك به محدوده طبيعي ،حفظ و نگهداري وزن بدن در محدوده مطلوب ،تنظيم زمان مصرف وعده‌ها و ميان وعده‌ها به منظور پيشگيري از تغيير گلوكز خون در افرادي كه نياز به دارو دارند ،پيشگيري و درمان عواقب مزمن ديابت مانند بيماريهاي كليوي، فشارخون بالا و بيماريهاي قلبي عروقي.
دکتری تغذیه دانشگاه علوم پزشکی یاسوج یادآور شد: درمان تغذیه‌ای در بیماری دیابت مشابه رژیم غذایی عادی متکی به انرژی کافی برای فعالیت بدنی و حفظ وزن در حد مطلوب و نیز تامین کربوهیدرات، پروتئین، مواد معدنی و ویتامین کافی است.
وی افزود: در حال حاضر عقیده بر این است که دستورات غذایی بیماران دیابتی نیز از نظر کیفی و کمی با آنچه برای یک فرد غیر دیابتی مطلوب است نزدیک باشد.
انرژی:
استادیار دانشگاه تصریح کرد: به طور کلی در توصیه رژیم غذایی بیماران دیابتی از همان روش به کار رفته برای رژیم غذایی عادی استفاده می شود. رژیم غذایی باید حاوی انرژی کافی برای انجام فعالیت های روزمره و در عین حال حفظ وزن بدن در حد مطلوب باشد.
پروتئین:
دکتر پورمحمودی بیان داشت:رژیم های غنی از پروتئین نقش مهمی در پیشگیری از ناراحتی های عصبی دارند که اغلب بیماران دیابتی به آن مبتلا می شوند. غذاهای پروتئینی منابع خوب ویتامین گرو ب می باشند. کمبود ویتامین های گروه ب نقش مهمی در ابتلا به اختلالات عصبی دارد.
عضو هیأت علمی دانشگاه ادامه داد: دریافت پروتئین های حاوی چربی‌های اشباع ( نظیر لبنیات پرچرب و گوشت قرمز) را محدود نمایند. کربوهیدرات: میزان کل کربوهیدرات مصرفی و همچنین کل انرژی دریافتی روزانه عوامل تعیین‌کننده‌تری نسبت به نوع کربوهیدرات مصرفی هستند.
وی گفت: با این وجود بهتر است از کربوهیدرات هایی که شاخص گالیسمیک پایین تری دارند استفاده شود. ضروری است تا کربوهیدرات مصرفی روزانه در 3 وعده غذایی اصلی و 2 تا 4 میان وعده تقسیم شود. معمولا میان‌وعده آخرشب ( نظیر شیر ) جهت پیشگیری از کتوزیس نیمه شب مورد نیاز است.
چربی:
دکتر پورمحمودی خاطرنشان کرد: از آنجا که افراد دیابتی به اندازه افرادی که سابقه بیماریهای قلبی-عروقی دارند در معرض خطر این بیماری‌ها می‌باشند. این افراد بایستی دریافت غذاهای غنی از چربی‌های ترانس و اشباع شده ( نظیر فست فودها، روغن های نباتی جامد، غذاهای سرخ کرده،لبنیات پرچرب) را کاهش داده و بیشتر از منابع غذایی حاوی امگا3 ( نظیر ماهی) و MUFA ( نظیر روغن زیتون) استفاده کنند
وی اضافه کرد: نوعی از چربی ها که به نام "امگا3" معروف هستند و همچنین چربی هایی که به آنها "چربی های غیراشباع با یک باند دوگانه" گفته می شود باعث پاسخ دهی بهتر سلول های ما به انسولین می شوند و استفاده متعادل از آنها توصیه می شود.
استادیار دانشگاه تصریح کرد: در مقابل "چربی های اشباع شده" و همچنین "چربی های ترانس" موجب مقاومت سلول های ما به انسولین می شوند و محدودیت مصرف آنها باید مورد توجه باشد.
وی اظهار داشت: نیازهای تغذیه‌ای دیابتی(شبیه سایر افراد) بایستی از تمامی 6 گروه اصلی غذائی ( نان و غلات، سبزیجات، میوه ها، شیر و لبنیات، گوشت و جانشین ها ، حبوبات و مغز دانه ها) تامین شود. مواد غذایی که در هر گروه قرار می گیرند دارای ارزش غذایی تقریبا مشابه هستند و می توانند جانشین یکدیگر شوند.
