کارشناس مسئول واحد بیماری های شبکه بهداشت و درمان چرام، گفت: هاري يك بيماري عفوني حاد و كشنده ويروسي است که مخصوص گوشتخواران اهلي و وحشي بوده، انسان و ساير حيوان‌هاي خونگرم پستانـدار، به‌طور تصادفي و اغلب از طريق حيوان‌گزيدگي به آن مبتـلا مي‌شوند.
کارشناس مسئول واحد بیماری های شبکه بهداشت و درمان چرام، گفت: هاري يك بيماري عفوني حاد و كشنده ويروسي است که مخصوص گوشتخواران اهلي و وحشي بوده، انسان و ساير حيوان‌هاي خونگرم پستانـدار، به‌طور تصادفي و اغلب از طريق حيوان‌گزيدگي به آن مبتـلا مي‌شوند.
به گزارش روابط عمومی شبکه بهداشت و درمان چرام؛ داود کرمیان افزود: هاری، ميـزان كشندگي بـالایی (صـددرصـد) دارد، به‌طـوري كـه پس از ظهور عـلائم باليني چه در انسان و چه در حيـوان، قابل درمان نبوده و بيمار محكوم به مرگ خواهد بود.
وی ادامه داد: متاسفانه روند حيوان‌گزيدگي در انسان افزايش یافته است بگونه ای كه به ناچار سالانه مبالغ زيادي صرف خريد سرم و واكسن ضد هاري جهت درمان و پيشگيري آسيب‌ديدگان مي‌شود.
وی با اشاره به تلفات دام و خسارت‌هـاي اقتصادي نـاشي از اين بيمـاري كـه در دام‌هـا ايجاد مي‌شود، اظهار داشت: در ایران بيش از 85درصد از مـوارد حيـوان‌گزيدگي تـوسط سگ اتفاق مي‌افتد كه بيشتر اين موارد به سگ‌هاي خانگي و سگ گله اختصاص دارد و متأسفانه علت اصلي آن، عدم قلاده‌گذاري است.
کرمیان گاز گرفتگی به وسیله حیوان ها را اصلي‌ترين راه سـرايت بيماري دانست و گفت: البته از طريق كشيده شدن پنجة آغشته به بزاق حـاوي ويروس هـاري به‌ويژه در گربه و گربه‌سانان نيز بيماري منتقل‌مي‌شود.
کارشناس مسئول واحد بیماری های شبکه بهداشت و درمان چرام افزود: از طريق پوست سـالم، هـاري سرايت‌پذير نيست؛ ولي از راه كوچك‌ترين خراش يا زخم در پوست، اين بيماري منتقل‌مي‌شود.
وی اضافه کرد: ويـروس هـاري از طريق مخاط آلـوده نيـز بـه انسان و حيـوان‌هـاي ديگر منتقل‌مي‌شود، بنابراين، سگ‌ها و گربه‌هاي به‌ظاهر سالم كه در اواخر دورة نهفتگي بيماري هاري هستند و هنوز علائم هـاري در آن‌هـا ظاهر نشده، از طـريق ليسيـدن لب، چشم و بيني كـودكاني كه با آنها بازي مي‌كنند بيماري هـاري را انتقال‌مي‌دهند.
وی ابراز داشت: تمـام پستانداران خـونگرم اهلي و وحشي به بيمـاري هـاري حساس هستند و ميزبان‌هـاي مختلفي مـوجب گستـرش وسيع هـاري مي‌شوند که پس از طي دورة نهفتگي، اولين علامت بيماري، تغيير در رفتار و عادت‌هاي حيوان است.
کرمیان تصریح کرد: این تغییر رفتار حیوان به‌نحوي است كه يا بيش از اندازه به صاحب خـود انس و الفت پيدا مي‌كند و مثل اين كه از او كمك مي‌طلبد يا عصباني و بدخو شـده، غذاي خـود را به دليـل اختلال در بلع به‌خوبي نمي‌خورد.
وی با بیان اینکه در موارد پيشرفته، بيماري در برخي موارد به‌صورت فلجي(هاري ساكت) است، گفت: در این حالت حيوان به‌گوشه‌اي پناه مي‌برد و ابتدا دست‌هـا، سپس پاهـا و بعد سـاير انـدام‌هـا فلج‌شـده و در نهايت بـه‌علت فلج دستگاه تنفسي مي‌ميرد.
کارشناس مسئول واحد بیماری های شبکه بهداشت و درمان چرام، اذعان داشت: در بيشتر مـوارد، پس از دورة تغيير رفتـار، حيـوان پريشان و مـضطرب و كم‌كم وحشي و درنـده(هـاري خشمگين) مي‌شـود و بـه هـركس و هـر حيوان سر راه خود حمله‌مي‌‌بـرد.
وی ادامه داد: در نهايت، پس از مدتي به‌علت عدم قـدرت بلع، كف از دهـانش سرازير شـده ، صداي پـارس حيـوان خشن، نـاموزون و بريـده‌بـوده و درندگي در چهره‌اش هويدا است که در اغلب موارد، مردم سگ‌ها را مي‌كشند و اگر حیوان فرار كند، به‌زودي در اثر فلج دستگاه تنفسي خـواهند مرد.
کرمیان اظهار داشت: اگر هاری در گربه اتفاق بیفتد پس از طي دورة نهفتگي به محل تاريكي مي‌رود و از طريق پنجه‌كشيدن، مشابه گازگرفتن سگ يـا گـرگ، هـاري را انتقال‌مي‌دهـد.
وی یادآور شد: در صـورت شـروع علائم هـاري، بيماري درمـان‌پذيـر نيست و بـا وجـود مراقبت‌هاي كـامل، بيماران در طي يك تـا دو هفته پس از شـروع علائم مي‌ميرندو برای کنترل بیماری هاری هر فردی باید در این زمینه احساس مسئولیت نماید.
کارشناس مسئول واحد بیماری های شبکه بهداشت و درمان چرام گفت: خـودداري از نگهداري سگ و گـربـه در منزل، مگر در مـوارد استثنايي و در صـورت نگهداري، قلاده‌زدن و واكسيناسيون آنها عليه هـاري، خودداري از تردد سگ‌هاي خانگي و صاحب‌دار در معابر عمومي و پارك‌هـا از جمله اقداماتی است که در کنترل بیماری هاری بسیار موثر است.
وی خودداري از ريختن زباله و پس‌مانده‌هاي غذايي در اطراف منازل و گذرگاه‌ها و معابر عمومي و استفاده از كيسه‌هاي مخصوص حمل زباله و همكاري با مأموران شهرداري در هنگام جمع‌آوري زباله و همكاري با مأموران شهرداري و ادارة حفاظت محيط زيست در نابودي سگ‌هـاي ولگرد را نیز از دیگر راه های کنترل شیوع بیماری هاری عنوان کرد.
کرمیان توجه خاص به گازگرفتگي حيوان‌ها هر چند جزئي و به‌صـورت خراش و مراجعة فوري فرد مجروح به مركز بهداشت، جلوگيري از نزديك‌شدن كودكان به سگ‌هاي ولگرد، جلوگيري از تماس سگ‌هاي خانگي با سگ‌هاي ولگرد و مراجعه فوری به دامپزشک در صـورت بـروز هـرگونـه تغيير رفتار در حيوانات را از سایر اقدامات موثر در پیشگیری از ابتلا به هاری دانست.
وی با بیان اینکه در کشور ما برای کسانی که به وسیله حیوان مشکوک به هاری گاز گرفته شده باشند واکسیناسیون ضد هاری تزریق می شود، ابراز کرد : در افرادي كه به هر نحو مورد گزش حيوانات قرار مي گيرند و توسط آنها مجروح مي شوند كه این خود به دو شكل كامل و ناقص صورت می گیرد، واکسن تجویز می شود.
وی با اشاره به واكسيناسيون كامل 5 نوبتي اذعان داشت: جهت افرادي كه حيوان مهاجم از نظر هاري مثبت بوده يا متواري شده باشد و يا در صورتي كه حيوان مهاجم سگ يا گربه است حداكثر تا 10 روز پس از گاز گرفتن حيوان مزبور از بين برود و يا علائم هاري را نشان دهد كه پنج نوبت واكسن در روزهاي صفر (روز مراجعه )، روز سوم، هفتم، چهاردهم و سی ام تزريق مي شود.
کرمیان یادآور شد: واكسيناسيون ناقص از دیگر مراحی است که برای افرادي كه حيوان مهاجم از نظر هاري منفي بوده و يا در صورتي كه سگ يا گربه است تا 10 روز پس از گازگرفتن سالــم بماند كه 3 نوبت در روزهاي صفر (روز مراجعه )- روز سوم و هفتم تزريق مي شود.
کارشناس مسئول واحد بیماری های شبکه بهداشت و درمان چرام، گفت: واکسیناسیون قبل از مواجهه نیز به منظور ايمنسازي افرادي كه بيشتر در معرض خطر ابتلاء به هاري قرار دارند انجام مي شود.
وی افزود: دامپزشكان، تكنسين ها و كاردان هاي دامپزشكي، كاركنان و بازرسان گوشت در كشتارگاه ها، شكارچيان، شكاربانان حفاظت محيط زيست و پرسنل مسئول هاري در مراكز بهداشت و كاركنان آزمايشگاه هايي كه با ويروس هاري سر و كار دارند و دانشجويان رده هاي مختلف دامپزشكي شامب این نوع واکسیناسیون هستند.
کرمیان بیان نمود: این واکسیناسیون به دو صورت در روزهاي صفر (روز مراجعه )، روز هفتم و روز بیست و یکم و يا صفر(روز مراجعه )، روز بیست و هشتم و روز پنجاه و ششم تزريق مي شود.
وی در خصوص كمك هاي اوليه در گاز گرفتگی توسط سگ و گربه تصریح کرد: دهان حیوانات حاوی میکروب هایی است در موارد گاز گرفتگی، فرد باید سریعا ناحیه گاز گرفته شده را با آب و صابون تمیز نماید.
کارشناس مسئول واحد بیماری های شبکه بهداشت و درمان چرام، در پایان خاطر نشان کرد: در زمان حیوان گزیدگی جلوی خونریزی را نگیرید بلکه اجازه دهید که خون جاری شود و میکروب ها را بیرون بریزد، مصدوم را به پزشک برسانید تا واکسن کزاز و آنتی بیوتیک تجویز کند و اگر به هاری مشکوک هستید، مصدوم را به بیمارستان برسانید.142-5
